Khái niệm, công thức tính, ký hiệu và ứng dụng của dòng điện xoay chiều

Bạn đã quá quen thuộc với dòng điện xoay chiều trong quá trình thi công lắp đặt hay sửa chữa hệ thống điện, thiết bị điện. Tuy nhiên, bạn có biết dòng điện xoay chiều là gì? Ký hiệu và công thức dòng điện xoay chiều cũng như ứng dụng của loại dòng điện này như thế nào? Cùng tìm hiểu ngay những thông tin dưới đây. 

Dòng điện xoay chiều là gì? 

Định nghĩa dòng điện xoay chiều

Khi tìm hiểu dòng điện xoay chiều là gì? Bạn sẽ nhận được rất nhiều kết quả khác nhau. Tuy nhiên, bạn có thể tham khảo khái niệm dòng điện xoay chiều dưới đây. 

Dòng điện xoay chiều (tiếng anh là Alternating Current) là loại dòng điện có cường độ dòng điện và chiều có thể thay đổi được theo từng thời gian và chu kỳ cố định. Dòng điện xoay chiều được tạo nên bởi sự biến đổi giữa nguồn điện một chiều. Dòng điện cũng có thể biến đổi từ các máy phát điện xoay chiều. 

Trong gia đình, dòng điện xoay chiều thường sử dụng cho các thiết bị điện lạnh. Bạn có thể thấy như điều hòa nóng lạnh, máy giặt, tủ lạnh… Như vậy, bản chất dòng điện xoay chiều chính là khả năng đổi chiều điện áp để dùng được cho nhiều thiết bị điện khác nhau. 

Ký hiệu dòng điện xoay chiều

Bạn có thể tham khảo ký hiệu của dòng điện xoay chiều được viết tắt là AC. Dòng điện AC có ký hiệu là dấu “~”, có nghĩa là tượng trưng cho mức điện áp hình sin. 

Công thức dòng điện xoay chiều

Khi tìm hiểu về công thức dòng điện xoay chiều sẽ được tính theo từng đại lượng. Bạn có thể tham khảo ngay dưới đây: 

I= U/R   

Trong đó:

• U là điện áp xoay chiều, còn  R là điện trở trong  mạch đó
• I sẽ là dòng điện xoay chiều chạy qua điện trở R

Ứng dụng của dòng điện xoay chiều

Hiện nay, dòng điện xoay chiều cũng được chia thành dòng điện xoay chiều 1 pha và dòng điện xoay chiều 3 pha. Với từng loại dòng điện khác nhau sẽ có những ứng dụng khác nhau.

Ứng dụng của dòng điện xoay chiều 1 pha

Các dòng điện xoay chiều 1 pha được biết đến là dòng điện được lắp trong mạch điện sẽ có hai dây được nối với nguồn điện. Khi đó, cường độ dòng điện trong mạch sẽ thay đổi nhiều lần dựa theo tần số của mạch điện. Hiện nay, trong các hộ gia đình sẽ thường sử dụng loại dòng điện xoay chiều pha với hai dây là dây trung tính và dây pha.

Như vậy, ứng dụng của dòng điện xoay chiều 1 pha chính là sử dụng cho sinh hoạt gia đình, điện dân dụng. Dòng điện thích hợp dùng cho các thiết bị điện với công suất nhỏ tiết kiệm điện năng. 

Ứng dụng của dòng điện xoay chiều 3 pha

Trong khi đó, các dòng điện xoay chiều 3 pha là những dòng điện trong một mạch điện sẽ có 3 đường điện 1 pha được chạy song song với nhau. Mạch điện xoay chiều 3 pha sẽ thường sử dụng 4 dây chính là 3 dây nóng và 1 dây lạnh. 

Ứng dụng của dòng điện xoay chiều 3 pha chính là dùng phổ biến trong các công việc cung cấp, tải điện cho sản xuất công nghiệp. Dòng điện xoay chiều 3 pha rất khỏe đảm bảo cung cấp đủ điện áp cho các máy công suất lớn hoạt động tốt, an toàn và tiết kiệm.

Các tác dụng của dòng điện xoay chiều

Từ việc tìm hiểu dòng điện xoay chiều là gì, công thức dòng điện xoay chiều, bạn cũng nên biết tác dụng của dòng điện xoay chiều. Như vậy, bạn sẽ có thêm nhiều hiểu biết về dòng điện để sử dụng những thiết bị điện xoay chiều phù hợp. Để biết được dòng điện xoay chiều gây ra tác dụng gì, cùng tìm hiểu các tác dụng của dòng điện xoay chiều chi tiết sau đây: 

Tác dụng của dòng điện xoay chiều trong đời sống

Trong đời sống hàng ngày, dòng điện xoay chiều mang đến nhiều tác dụng khác nhau. Vậy dòng điện xoay chiều gây ra những tác dụng gì? Bạn có thể tham khảo dưới đây. 

Tác dụng nhiệt

Dòng điện xoay chiều có khả năng sinh nhiệt. Chính vì vậy khi bạn lắp đặt một mạch điện kết nối đèn với nguồn điện sẽ sinh nhiệt. Đồng thời, dòng điện xoay chiều cũng sẽ làm đèn phát sáng. 

Trong đời sống hàng ngày, các thiết bị điện sử dụng dòng điện xoay chiều và sinh ra nhiệt như tử bếp, đèn sưởi, bếp điện, bàn ủi…. 

Ứng dụng của dòng điện xoay chiều - Tác dụng quang

Trong các tác dụng của dòng điện xoay chiều, tác dụng quang cũng là một trong những tác dụng hữu ích nhất dành cho con người. Khi các bóng đèn led, đèn huỳnh quang có dòng điện xoay chiều đi qua sẽ khiến cho cường độ dòng điện trong bóng lớn để thắp sáng. 

Khi dòng điện đổi chiều sẽ khiến cho bóng đèn tắt nhanh chóng. Khi dòng điện đổi chiều đột ngột và liên tục với tần suất <0,05s thì bạn vẫn sẽ thấy cảm giác bóng được sáng liên tục.

Tác dụng từ

Tiếp tục là các tác dụng của dòng điện xoay chiều chính là tác dụng từ. Khi bạn tiến hành một thí nghiệm cho dòng điện đi qua một cục nam châm điện sẽ thấy nam châm hút được những cục nam vĩnh cửu. Như vậy, dòng điện xoay chiều cũng có tác dụng từ. 

Ứng dụng của dòng điện xoay chiều trong y học

Dòng điện có thể gây nguy hiểm đến sức khỏe của con người như co giật, tê liệt thần kinh, tim ngừng đập, tử vong… Tuy nhiên, tác dụng sinh lí của dòng điện xoay chiều cũng có nhiều công dụng trong ngành y. Khi dòng điện phù hợp có tác dụng dùng trong châm cứu, sốc tim…

Tác dụng hóa học của dòng điện xoay chiều

Khi tìm hiểu về dòng điện xoay chiều nếu có dòng điện đi qua dung dịch muối. Với thỏi than cực âm của nguồn đều sẽ cần được phủ một lớp đồng. Chính vì vậy, dòng điện xoay chiều có tác dụng hóa học dùng trong công nghiệp mạ. 

Xem thêm:

• Cách sử dụng đồng hồ ampe kìm để đo dòng điện chi tiết
• Hướng dẫn cách sử dụng đồng hồ vạn năng số và kim cơ bản nhất

Thiết bị đo dòng điện xoay chiều

Trên thị trường hiện nay có rất nhiều thiết bị đo dòng điện xoay chiều khác nhau để phục vụ cho từng công việc của bạn. Trong đó, thiết bị đo dòng điện được sử dụng phổ biến nhất chính là ampe kìm và đồng hồ vạn năng. Đây đều là hai loại thiết bị điện được sử dụng phổ biến để đo dòng điện xoay chiều.

Ampe kìm

Ampe kìm là đồng hồ đo điện có thể đo được nhiều thông số khác nhau nhanh và chính xác. Ampe kìm được dùng để đo dòng điện xoay chiều, dòng điện 1 chiều lên tới 2000A. Ngoài ra, thiết bị cũng có thể đo được điện áp, điện trở, tần số… Một số những sản phẩm ampe kìm chất lượng, bán chạy hiện nay như: Hioki 3280-10F, Hioki CM3289, Hioki CM4374...

Đồng hồ vạn năng

Đồng hồ vạn năng cũng là một trong số những loại thiết bị đo và kiểm tra điện đang được sử dụng rất phổ biến hiện nay. Đồng hồ vạn năng cũng được sử dụng phổ biến để đo điện áp, đo thông mạch, đo điện trở…

Thiết bị có khả năng đo dòng điện một chiều, đo dòng điện xoay chiều lên tới 1000A. Bạn có thể tham khảo một số dòng đồng hồ vạn năng chất lượng hiện nay như Hioki DT4256, Hioki DT4254, Hioki 3244-60 ...

Từ việc tìm hiểu dòng điện xoay chiều là gì cũng như các tác dụng của dòng điện xoay chiều sẽ giúp bạn hiểu thêm về thiết bị này. Từ đó, bạn sẽ dễ dàng sử dụng dòng điện xoay chiều hợp lý.