So sánh TRIAC vs SCR về cấu tạo, nguyên lý và ứng dụng

Bạn đang gặp khó khăn trong việc so sánh triac và SCR có những điểm khác nhau như thế nào để dùng đúng trong từng mạch điện của các thiết bị? Bài viết dưới đây sẽ tiến hành so sánh TRIAC vs SRC để giúp bạn thấy được những điểm giống và khác nhau của từng linh kiện. 

Tìm hiểu về TRIAC

Triac (có tên tiếng anh Triode for Alternating Current) được hiểu là linh kiện điện tử bán dẫn có mặt trong những bo mạch điện tử. Triac có chứng năng chính dùng để đóng cắt dòng điện xoay chiều cho các phụ tải.  

Triac thường có hình dáng vuông với ba chân cắm. Ký hiệu của triac là chữ T trên các sơ đồ mạch điện tử. 

Xem thêm: Cách kiểm tra triac sống hay chết bằng đồng hồ vạn năng

Tìm hiểu về SCR 

SCR hay còn gọi là thyristor cũng được biết đến là một linh kiện điện tử bán dẫn hay còn gọi là chỉnh lưu có điều khiển ( có tên tiếng anh là Silicon Controlled Rectifier). SCR có chức năng là van điện tử công suất tích hợp với điều khiển. 

Từ thông tin trên, bạn có thể hiểu thêm về khái niệm của hai loại linh kiện bán dẫn. Từ đó, việc so sánh chúng cũng trở nên dễ dàng hơn với những thông tin dưới đây. 

Tiếp theo, bạn có thể tham khảo những so sánh triac vs SCR có những điểm giống và khác nhau từ cấu tạo, nguyên lý làm việc cũng như chức năng ngay dưới đây. 

So sánh về cấu tạo của Triac vs SCR

Cấu tạo SCR

Cấu tạo SCR là linh kiện được thiết kế với bốn lớp P N P N liên tiếp. SCR gồm 3 cực dương (anode), cực âm (cathode), cực cổng (gate).

Thông thường SCR sẽ được lắp đặt như hai transistor. Khi mạch có xung điều khiển đặt vào cực cổng thì transistor 2 sẽ kéo theo transistor 1 dẫn. Sau khi xung kích được ngắt tại cổng G sẽ dẫn đến hai transistor tự động duy trì dòng dẫn. 

Có thể bạn quan tâm: Cách đo và kiểm tra Thyristor SCR sống hay chết bằng đồng hồ vạn năng

Cấu tạo Triac

Triac được cấu tạo tương tự như hai SCR được mắc nối song song ngược với nhau. Ở trên cùng sẽ là đơn tinh thể silic với hai cực, trong đó chỉ có 1 cực điều khiển được. 

Với cấu tạo như vậy, triac có thể tiến hành làm việc được trong hai nửa chu kỳ của điện áp nguồn. Khả năng làm việc của triac tương tự như hai SCR. 

So sánh về nguyên lý hoạt động của triac vs SCR

Nguyên lý hoạt động SCR

Linh kiện bán dẫn SCR làm việc tại bán kỳ dương nên xung kích chỉ đặt tại một bán kỳ. Khi xung kích chưa được cấp thì SCR sẽ không dẫn. Khi đó, điện áp tải sẽ bằng 0. 

Khi xung kích được cấp thì SCR bắt đầu dẫn nguồn điện. Khi đó, điện áp trên tải của mạch sẽ bằng điện áp nguồn. 

Khi điện áp trên tải di chuyển đến cuối bán kỳ dương và đổi chiều. Khi đó, SCR sẽ không còn dẫn để điện tải đi đến cuối chu kỳ âm. 

Nguyên lý làm việc của Triac

Triac là linh kiện có thể dẫn được ở cả hai chu kỳ âm và dương nên khi đó, xung kích sẽ được cấp ở hai bán kỳ trên điện áp mạch nguồn. Khi xung cấp chưa được cấp thì triac sẽ không dẫn nên mức điện áp sẽ bằng 0. Khi có xung kích thì triac sẽ dẫn, điện áp sẽ bằng với mức điện áp nguồn (Vr = Vs > 0).

Đến cuối bán kỳ dương thì Triac ngưng dẫn, khi xung kích được cấp thì triac tiếp tục dẫn đến cuối bán kỳ âm. Tại cuối bán kỳ âm, mức điện áp tải sẽ bằng Vr = Vs < 0.

Từ nguyên lý làm việc của triac và SCR, bạn có thể linh kiện bán dẫn SCR sẽ dùng cho mạch điện áp một chiều. Trong khi đó, triac là mạch điện áp xoay chiều.  

Chính vì vậy, SCR thường có mặt trong những mạch chỉnh lưu. Ngược lại, triac lại được dùng nhiều trong những mạch điều chỉnh điện áp xoay chiều. 

So sánh về ứng dụng của Triac vs SCR

Ứng dụng của SCR 

Với khả năng dẫn điện áp trong các mạch điện một chiều. SCR được dùng trong nhiều ứng dụng khác nhau:

• Dùng trong các hoạt động và phản ứng ngược của các thiết bị.
• Lắp đặt trong các công tắc AC, DC cũng như chỉnh lưu pha điều khiển. 
• SCR có ứng dụng điều khiển động cơ DC và AC, bộ chỉnh lưu được điều khiển. 
• SCR có khả năng truyền tải điện áp ở mức cao. 

Ứng dụng của triac

Triacs cũng là linh kiện bán dẫn mang đến rất nhiều những ứng dụng lắp đặt trong các thiết bị, mạch điện tử. Dưới đây là một số những ứng dụng của triac cơ bản:

• Có kiểm soát các thiết bị gia dụng với công suất nhỏ dùng dòng điện xoay chiều. 
• Dùng để điều khiển các động cơ nhỏ. 
• Dùng trong mạch điện của quạt để điều khiển tốc độ. 
• Dùng trong mạch điện của đèn để điều chỉnh ánh sáng… 

Từ những so sánh giữa triac vs SCR hy vọng sẽ giúp bạn hiểu thêm về những linh kiện bán dẫn này. Từ đó, bạn sẽ hiểu thêm cách thức hoạt động của các mạch điện tử cũng như sử dụng chúng hiệu quả hơn.

Nếu bạn đang cần tìm mua ampe kìm, đồng hồ vạn năng để đo và kiểm tra điện hay kiểm tra linh kiện điện tử sống hay chết, hãy tham khảo Hiokivn.com - đại lý phân phối sản phẩm thiết bị đo điện hàng đầu của Hioki. Liên hệ với nhân viên tư vấn Hiokivn.com để được hỗ trợ tốt nhất về sản phẩm. Hoặc liên hệ theo hotline 0902148147 - 0979244335 để được tư vấn chi tiết, hỗ trợ đặt và giao hàng toàn quốc.